De Watersnoodramp in de Biesbosch (1)

Vernielde schuur van de familie De Kraker

Truus de Kraker-Verlinde

De familie Verlinde woonde al voor de oorlog op de boerderij in polder Hardenhoek. Tijdens de oorlog werd de boerderij door de Duitsers in brand gestoken en keerde de familie terug naar Zeeland. Begin 1952 keerde het echtpaar De Kraker-Verlinde terug in de Biesbosch en woonde tijdelijk bij familie aan de Kievitswaard, terwijl de nieuwe boerderij werd gebouwd. November 1952 namen zij hun intrek in de nieuwe boerderij, samen met drie zoons, waarvan de jongste in mei 1952 werd geboren.

“Tijdens die zware stormnacht van 1 februari was ik net geopereerd aan struma (vergrote schildklier) en lag ziek op bed. Mijn schoonzus was bij ons in huis, maar de twee oudste jongens waren bij mijn ouders in Zaamslag in Zeeland. De jongste was wel thuis. Door de wind werd beneden een raam ingedrukt, dit werd dichtgespijkerd met de bodem van de box. De deur van het kamertje ging op slot, om te voorkomen dat de deur werd open geblazen. Boven werd ook een raam ingedrukt door de storm. Een buurman was in huis, hij had zijn tractor in veiligheid gebracht, omdat onze boerderij op een terp stond. Hij kon echter niet meer terug. In die nacht hebben we de meubels nog naar boven gebracht, de buurman vond dat niet nodig, omdat het water nooit zo hoog kwam. Toch kregen we zo’n 70 tot 80 centimeter water in huis. Mijn man bracht nog een pas geboren kalf in veiligheid op zolder van de schuur. De koeien werden gered, doordat mijn man overal stro in de stal had gelegd. De koeien stond daar met hun voorpoten op, zodat ze net hun kop boven water konden houden. Daarna zagen we het water komen en dat was heel angstig. Meubels dreven voorbij en een wasmachine bonkte tegen de muur, een angstaanjagend geluid. We hadden geen radio en ook geen telefoon. We hebben al die tijd op zolder gezeten. Nadat het water was gezakt, kwam mijn vader snel kijken en kon vertellen dat de kinderen ongedeerd waren. Toen het water was gezakt, moest alles ook schoongemaakt worden, echt alles zat onder de modder en het slik. De houten vloer moest lang drogen, als je er zeil neerlegde, kwamen de pissebedden”.

Met kerst 1954 stond het water opnieuw in huis, ook later zorgden diverse overstromingen voor wateroverlast. De sluiting van de Haringvliet was dan ook een hele opluchting voor de familie de Kraker.

Zonnepark op RWZI in Gorinchem

Het laatste zonnepaneel werd vastgeschroefd voor Bram van der Beek, Fre Vorselmans, Hennie Roorda, Helga van Leurs en Jacob Knoops

Voormalig weervrouw Helga van Leur (thans ambassadeur duurzaamheid en klimaat) was uitgenodigd als speciale gast tijdens de opening van het eerste zonnepark van Waterschap Rivierenland bij de RWZI in Gorinchem. En laat ze nu ook nog de zon hebben meegebracht! Op de RWZI werden maar liefst 2700 zonnepanelen geplaatst. Heemraad Hennie Roorda mocht haar aankondigen. De aanleg was redelijk vlot verlopen zo vertelde projectleider Bram van der Beek met gepaste trots. Vooral omdat de zonnepanelen in de bestaande bakken werden geplaatst op de eigen zuivering en er ook geen wijziging van het bestemmingsplan nodig was. De RWZI is niet helemaal volgelegd, maar er is ruimte gereserveerd voor AquaBatterij. Zij werken aan een concept waarbij de zonne-energie in batterijen kan worden opgeslagen, zodat ook in de nachtelijke uren voldoende energie beschikbaar is om de RWZI draaiende te houden. Het heeft iets te maken met zoet en zout water, maar de uitleg was voor mij iets te technisch. Overigens ligt de RWZI in Hoog-Dalem middenin een duurzame uitbreidingswijk van Gorinchem waar het merendeel van de huizen geen gasaansluiting heeft, zo liet wethouder Arjen van Rijsdijk weten. 

Er werden 2700 zonnepanelen gelegd op de RWZI, Helga van Leur was speciale gaste bij de opening

Helga van Leur vertelde over de kwetsbaarheid van ons klimaat en voorspelde dat het in Nederland misschien inmiddels wel 3 tot 4 graden warmer kan worden. Wat betekent die klimaatverstoring voor de zeespiegelstijging? Ze riep iedereen dan ook op om in actie te komen; om te werken aan biologische en technische kringlopen. Dus op welke drie punten kom jij in actie? Hoe wil jij duurzamer leven? Zelf weet ik het antwoord nog niet. Met het scheiden van afval, zonnepanelen op dak en minder vlees eten lijkt het al heel wat. Maar misschien 1. elektrisch rijden, 2. niet meer vliegen (dat doe ik al zelden), 3. minder spullen kopen?

Bevermanager bij Waterschap Rivierenland

Beverbord in de Noordwaard

In de Biesbosch werden in de afgelopen jaren bevers doodgereden, zoveel dat de gemeente Werkendam zich genoodzaakt zag om borden aan te brengen om zo het verkeer te waarschuwen. In Limburg zijn ze nog een stapje verder gegaan, daar werden bevers afgeschoten. Opmerkelijk, omdat bevers beschermde dieren zijn. Maar de beverplaag richtte zoveel schade aan dat het waterschap niet anders kon dat deze drastische maatregel nemen. Bevers zijn aaibare dieren, maar kunnen met hun geknaag aan bomen en het graven in dijken wel onze waterveiligheid in gevaar brengen. Om die reden werd bij Waterschap Rivierenland een 'bevermanager' aangesteld. Loes Penning de Vries houdt zich bij het waterschap bezig houden met de coördinatie en vormgeving van het bevermanagement. "Bevers kunnen graafschade aan waterkeringen veroorzaken en dit neemt risico’s met zich mee zodra er perioden van hoogwater optreden. Daarnaast kunnen ze overlast veroorzaken in het watersysteem door de bouw van dammen. Door toename van de beverpopulatie is het bevermanagement wenselijk binnen Waterschap Rivierenland; op alle niveaus van planvoorbereiding tot en met planuitvoering moet rekening gehouden worden met de aanwezigheid van de bever. In deze nieuwe functie ga ik me o.a. bezig met houden met het opstellen van een beverbeheerplan en het begeleiden van diverse onderzoeken", zo schrijft ze op haar LinkedInn pagina. 

 http://hanviskie.blogspot.nl/2017/03/de-bevermanager.html

 https://nos.nl/artikel/2213515-waterschap-limburg-schiet-beschermde-bevers-af.html

Mag je geloven wat je wilt?

De kapel op Slot Loevestein

De rechtsgeleerde Hugo de Groot werd in 1618 gevangen gezet op Slot Loevestein na de uitspraak van de Synode van Dordrecht, waarin de leer van de remonstranten werd verworpen. Tijdens zijn drie jaar gevangenschap op Slot Loevestein (tot 1421) moet Hugo de Groot met enige regelmaat in de slotkapel van op Loevestein hebben vertoefd. Tijdens zondagse erediensten, maar misschien ook wel op andere momenten. Daarom is het zo bijzonder ook nu nog altijd erediensten worden gehouden in de slotkapel, weliswaar alleen in de zomer. Afgelopen zomer bezocht ik de dienst op 6 augustus; deze diensten worden verzorgd door de Hervormde gemeente Poederoijen en Loevestein op de eerste zomerse zondag van de maand. In augustus was het vooral heel druk, met moeite vonden alle kerkgangers een plekje onder het gehoor van voorganger ds. Hendriksen uit Woudrichem. Hij sprak over een bijbelgedeelte uit Lucas over Martha en Maria. Tijdens zo'n dienst is er altijd wel even een moment om te mijmeren over de bijzondere geschiedenis van het slot. Na te denken over de eeuwigheid en de vele gebeden die opstegen vanuit de slotkapel. 

De liturgie van zondag 6 augustus 2017

De erediensten zijn een mooie traditie die nog altijd in ere wordt gehouden op slot Loevestein. Geheel ook in de traditie van Hugo de Groot die al nadacht over de vraag 'Mag je geloven wat je wilt?". Die uitspraak is sinds kort zelfs te koop op zo'n mooie Delfts blauw tegeltje. In 2021 is het 400 jaar geleden dat Hugo de Groot in een boekenkist wist te ontsnappen uit slot Loevestein. Een herdenkingsjaar, waarin zeker ook de maandelijkse erediensten een plekje verdienen. 

Een archieffoto die ik vond op internet, maar de preekstoel lijkt hier op een andere plek te staan dan op de bovenste foto bij deze blog

Molens als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie

De watermolens in het schootsveld van Fort Altena; vooraan de Zandwijkse molen en daarachter de Uitwijkse molen

Op Fort Giessen hielden we als Erfgoed Altena woensdagavond onze jaarlijkse erfgoedavond. Een avond waarop we alle erfgoed organisaties uit de regio uitnodigen om met elkaar van gedachten te wisselen over het behoud van ons aller erfgoed. Maar ook om onze plannen voor 2018 met elkaar te delen, om aandacht te schenken aan meer samenwerking en om te praten over het erfgoedbeleid. Deze keer was wethouder Paula Jorritsma te gast die vertelde over het erfgoedbeleid van de nieuwe gemeente Altena. "Erfgoed moet je altijd bevechten", zo liet ze weten. De gemeenten werken aan een cultuurhistorische nota en samenvoeging van de drie monumentencommissies. Als Erfgoed Altena gaat onze voorkeur uit naar een commissie waarin ook lokale kennis worden geborgd (met een zetel voor Erfgoed Altena?). De Bond Heemschut - afdeling Brabant - liet hier ook een kritische kanttekening bij plaatsen in een opiniestuk in het Brabants Dagblad. 

De Molenstichting vroeg uiteraard aandacht voor haar molens. Met name de twee watermolens in het schootsveld van Fort Altena, onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Een Brabantse gedeputeerde had in het verleden al eens geopperd dat die molens ook op de Werelderfgoedlijst zouden moeten. Maar vervolgens had de Molenstichting nooit meer iets vernomen, dus misschien konden gemeenten zich hier hard voor maken. Wethouder Paula Jorritsma zegde toe hier navraag naar te doen.

Wie ruimt die omgewaaide bomen op?

Het dode bomenbos in de Noordwaard

Deze omgewaaide boom stond vlakbij de boerderij op de Dooiemanswaard

De januari stormen hebben ook in de Noordwaard voor de nodige omgewaaide bomen gezorgd. Nu staan in de Noordwaard sinds de ontpoldering al heel veel bomen bijna het jaar rond met hun voeten in het water. Veel bomen legden al het loodje, maar door de storm zijn het er nog veel meer geworden. Moeten al die omgewaaide bomen zo blijven liggen? Of heeft Staatsbosbeheer nog een taak om de bomen om te zagen en het hout af te voeren? Of hoort dat niet tot de taak van Staatsbosbeheer, maar bij de beheerder van het ontpolderde gebied? 

Één boom aan de Kievitswaard legde tijdens de stormen het loodje

Hoog Water

Hoog water in Werkendam

Over dijken
langs hoog water
Rivieren zijn een zee geworden

Hoe laag het
binnendijkse land
en dreigend
nu het water,
dat tastend tegen
dijken staat,
begerig zoekend
naar een zwakte.

Als het dan
lukt daarin een
bres te slaan,
is het water
in zijn element,
en stort met
kracht zich in
het bange land.

Jenneke Mijnlieff-Verschoor (1925-2017)

Lasten van rivierverruimende maatregelen op de Gelderse schouders?

De dijk bij Varik

Gedeputeerde Staten van Gelderland hebben besloten te kiezen voor de aanleg van een nevengeul bij Varik-Heesselt. Op de website van Gelderland heb ik nog tevergeefs gezocht naar een nieuwsbericht en/of besluitenlijst van GS. Wel vond ik een Statenbrief met daarin de afwegingen om tot het besluit te komen. Voor de aanleg van de geul is nog een tekort van 20 miljoen. Uit de brief wordt me niet helemaal duidelijk wanneer Provinciale Staten over de nevengeul spreekt. Op 8 februari vergadert de Stuurgroep en geeft een advies over haar VoorkeursAlternatief; dit wordt vervolgens ter besluitvorming voorgelegd aan het dagelijks bestuur van het Waterschap en ter informatie aan het AB. Tijdens onze commissie Waterveiligheid heb ik alvast gevraagd het onderwerp te agenderen voor de eerstvolgende AB vergadering op 23 februari. 

In een persbericht van het ANP kwam ik nog wel een opmerkelijk zinsnede tegen over de geul. 'De lasten van rivierverruimende maatregelen komen nu steeds op de Gelderse schouders terecht'. Maar als GS haar voorkeur had uitgesproken voor de dijkverzwaring, dan waren die lasten toch niet bij Gelderland terecht gekomen? Of begrijp ik het niet goed?

Gelderland eist van de minister dat ze duidelijk is over hoe Nederland wil omgaan met de hoogwaterveiligheid op de lange termijn, voordat ze een besluit neemt over de geul bij Varik. De lasten van rivierverruimende maatregelen komen nu steeds op de Gelderse schouders terecht, aldus de Gelderse bestuurders. (ANP)

https://gelderland.stateninformatie.nl/document/6118047/2/RLW%20-%20MIRT-verkenning%20Varik-Heesselt%20%28PS2018-44%29

De W van Waterlinie of Waterschap

Spannend asfalt op de Diefdijk

Asfalt is niet echt spannend om over te schrijven. Hooguit varieert de kleur af en toe, zoals rood asfalt voor fietspaden. Maar toen ik deze week over de Diefdijk reed zag ik toch ineens iets spannends. Een grote W op het wegdek met als cijfer 1899. Mooi om zo aandacht te vragen voor het bijzondere karakter van de Diefdijk als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Of was de W van het Waterschap, dat bij de laatste dijkverzwaring het asfalt opnieuw heeft aangebracht? Leuk ook om elders toe te passen. Wat dachten jullie van een grote W met het bouwjaar van Fort Bakkerskil op het fietspad over de Schenkeldijk tussen Werkendam en De Kille?

Van Fort Vuren tot peilschaalhuisje

Rechts op de foto ligt Fort Vuren

Tijdens de commissie Waterkeringen spraken we vanavond over diverse dijkversterkingen zoals Wolferen-Sprok en Gorinchem-Waardenburg. Bij Wolferen-Sprok is mogelijk sprake van een dijkverlegging bij Oosterhout, maar daar is nog geen duidelijkheid over. Speciale aandacht werd gevraagd voor het witte kerkje bij Sleeswijk; een rijksmonument. Ook in het dijkvak Gorinchem-Waardenburg is sprake van bijzondere cultuurhistorische plekken. Het gehele dijkvak van 23 kilometer is verdeeld in vakken van 500 meter. Twee van die vakken; bij Fort Vuren en bij het peilschaalhuisje in Herwijnen werden uitgelicht voor ons als commissieleden. Fort Vuren ligt pal aan de Waaldijk in de zichtlijn van Slot Loevestein. Als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie - en bijna Werelderfgoed - deed ik navraag welke beperkingen dit betekent voor de aanpak van de dijk en de mogelijkheden tot herbouw van woningen op de versterkte dijk. Rond het Fort liggen de verboden kringen en daar mag als het Werelderfgoed is, niet zomaar gebouwd worden. 

http://peilschaalhuisje.nl/

Dol op dominees

Het plakboek met de foto's van vele dominees

Een plakboek met meer dan 500 foto’s van dominees. Deftige heren nog, vaak met een streng gezicht. Minutieus uitgeknipt en keurig van naam en woonplaats voorzien. Ooit moet iemand zich hier met liefde aan gewijd hebben.

Nogmaals het plakboek

Het plakboek dook enkele jaren geleden op tijdens een rommelmarkt, te koop voor een gulden of was het al een euro? In het boek zwart/wit foto’s uit kranten en tijdschriften, maar ook echte foto’s. Op de kaft een foto van een lezende predikant met daarboven de tekst ‘Dominee preekte’. En achterin het plakboek envelopjes met plaatjes die nog ingeplakt moeten worden. De Hervormde en Gereformeerde dominees nog keurig gescheiden. Al bladerend wordt je steeds nieuwsgieriger. Wie zou deze dominees verzameld hebben? En waarom? Was hij of zij dol op dominees? Of was het een kind dat droomde van een loopbaan als predikant? En in plaats van voetbalplaatjes, domineesplaatjes spaarde? In het plakboek ook enkele losse krantenknipsels uit de jaren zestig, zodat het vermoeden rijst dat ook het plakboek in die jaren gekoesterd en steeds bijgewerkt werd. In de tijd dat het gezegde ‘er komt een dominee voorbij’, nog werd gebruikt als er een ongemakkelijke stilte viel in een gesprek.

Dominee Jan van Ginkel te Uitwijk, hij diende de Hervormde gemeente van 1959-1964

Dominee A. G. Haring, hij diende de Hervormde gemeente in Veen van 1961 tot 1966

Was het iemand uit de regio die de foto’s inplakte? Er staan inderdaad enkele bekende namen in. Een pasfoto van ds. Tjalma ontbreekt niet in het boek. Hij was predikant in Veen van 1893 tot 1943. Dick Honcoop uit Veen schreef over ds. Tjalma: “Hij was een statige persoon die dagelijks door het dorp wandelde met hoge hoed en wandelstok met zilveren knop”.  Uit Veen ook nog een foto van ds. A.G. Haring. Jan van Ginkel, predikant te Uitwijk van 1959 tot 1964 staat op één van de weinige kleurenfoto’s in het plakboek. Samen met een bruidspaar poseert hij voor de deur. Geen echte foto, maar een krantenknipsel van professor Kornelis Heiko Miskotte siert het plakboek. Hoewel geboren in Utrecht, werd hij gedoopt in de Hervormde kerk te Andel. En dan nog een statige foto van ds. Jhr. E.L.W.M. Hoeufft van Velsen uit Meeuwen. In 1947 de initiatiefnemer van de Christelijke school in Meeuwen die tot 2004 zijn naam droeg. Pas toen werd de dorpsschool omgedoopt tot ‘de Ark’.   

Dominee J. Smit, de eerste Gereformeerde Bondsdominee in de Hervormde gemeente, hij werd 16 oktober 1960 bevestigd

Ds. Smit te Genderen

Yrros! speelt 'Familie' van Maria Goos

Tom en Eric speelden eerder in een workshop van Maria Goos

Theatergroep Yrros! speelt in het Wapen van Emmikhoven het stuk 'Familie' van Maria Goos. De voorstellingen worden gespeeld op 17, 18, 23, 24 & 25 maart. Het stuk wordt gespeeld door Tom Manussen, Jos Huibers en (good old) Julia Rubingh (die in 2012 meespeelde in Huis aan Zee). Zij kruipen in de huid van Nico, papa en mama wilden kruipen. Zij zien ‘Familie’ als een uitdaging om te spelen. Het is een superscript, al door velen gespeeld. Regisseur is Geert Niland. 

In ‘Familie’ herken je dat bekende mechanisme dat de meeste leden van een gezin vol goede moed aan een gezamenlijke vakantie beginnen, maar zodra ze dan weer samen zijn, blijken andere dingen veel zwaarder te wegen. Oud zeer, verborgen geheimen en een flinke dosis onvermogen leiden in ‘Familie’ in eerste instantie tot komische scenes. In de loop van het stuk komt alles zo dichtbij dat je als toeschouwer snapt dat je eerst lachte vanwege de herkenbaarheid, maar dat je later om dezelfde reden een knoop in je buik voelde.

https://yrrostheater.com/2018-2/familie-jaarproductie/kaartverkoop/

Kunstenaar was een manier van leven voor Ad Dubbeldam

Griendwerkerskeet in de Biesbosch

In het gemeentehuis in Gorinchem is tot vrijdag 13 april een expositie te zien van kunstschilder Ad Dubbeldam. Voor deze Hankse Biesboschschilder (1948-2016) was het landschap zijn favoriete thema en dan in het bijzonder de Biesbosch. Piet Augustijn vertelde tijdens de opening van de expositie dat hij in 2008 een recensie had geschreven over een expositie van Ad Dubbeldam in het Biesboschmuseum. In die expositie hingen schilderijen die Ad Dubbeldam een jaar lang had gemaakt in 2007; bijna dagelijks voer hij soms bij nacht en ontij met zijn bootje de Biesbosch in om daar te schilderen. Steeds opnieuw probeerde hij het licht te vangen en het groen van de Biesbosch in al zijn schakeringen te schilderen. Soms zelfs bij maanlicht in de nacht.

De kerktoren van Hank

Na Piet Augustijn mocht beeldend kunstenaar Marc Bijl vertellen over het werk van zijn oom en inspirator. 'Kunst is een mystieke ervaring", had Ad hem al jong vertelt. Kunstenaar is ook een manier van leven, de rest leek bijzaak. De romantiek van de kunstenaarsziel, door zijn eigenzinnigheid en het alleen zijn tijdens het schilderen in de Biesbosch leek hij soms een einzelganger, maar hij hield ook van gezelligheid met een wijntje, zo vertelde Bijl op humoristische wijze. Bijl vergeleek enkele werken van Ad Dubbeldam met de stijl van William Turner, vooral de meer losjes geschilderde doeken. Maar ook Van Gogh en Monet; die door het gebruik van olieverf, als eersten buiten schilderwerk maakten, inspireerden Ad Dubbeldam.

De Jannezandbrug in Hank

Het stormt in de lokale democratie

Wim van der Donk sprak over de lokale democratie

Het stormt in de lokale democratie, dat was vrij vertaald de strekking van het betoog van commissaris Wim van der Donk tijdens de bijeenkomst van Binnenlands Bestuur in het provinciehuis in Den Bosch. Letterlijk, want vanwege de storm vandaag werd het programma in de war gegooid. Maar gelukkig was Van der Donk er wel als spreker. Hij sprak als altijd op bevlogen wijze over het openbaar bestuur. Want hoe kunnen we mensen betrekken bij de democratie als er een generatie opgroeit die wel wil feesten, maar niet wil bouwen? Daarmee legde Van der Donk een relatie met carnaval, want al die vrijwilligers die het carnaval in ere houden moeten wel samen een wagen bouwen. En wat als ze dat niet meer willen? En het laatste SCP rapport mag dan wel zeggen dat het merendeel van de mensen tevreden is, maar zo'n onderzoek is toch een achteruitkijkspiegel en geen toekomstverkenning. Dat Van der Donk even zei dat besturen in Brabant niet moeilijk is, was waarschijnlijk een 'slip of the tongue', want even later voegde hij daaraan toe dat het wel heftig stormt.

Op de vraag welke competenties de bestuurders van de toekomst moeten hebben, greep hij zelf wel terug naar het verleden. Hij sprak over mensen met maatschappelijk aanzien, die zijn geworteld in de samenleving. Bestuur moet dicht bij de mensen staan, representatief zijn, zoals het dertig jaar geleden gangbaar was. Anno 2018 is er teveel focus op controle, oppositie versus coalitie. Terwijl juist het compromis een taak is van de gemeenteraad. Daarbij riep hij tevens op tot een grondige evaluatie van het dualisme. En gemeenteraden moeten ook nadenken over waarom ze doen wat ze doen. Niet na gemeenteraadsverkiezingen weer voortgaan op dezelfde voet, maar nadenken over beter besturen. Zelf wil Van der Donk in 2018 nog meer naar buiten, het provinciehuis uit. En goed kijken naar zijn eigen agenda. En vooral meer tempo in besluitvorming. 

Naast Van der Donk sprak ook gedeputeerde Annemarie Spierings. Zij spraak over de waardigheid van het bestuur; zij maakt zich zorgen over die waardigheid. Bestuurders zijn niet perfect, maar ze mogen niet te harde woorden gebruiken; het mag niet om de toon gaan, maar het moet om de inhoud gaan. Alleen een waardig bestuur behoudt zijn gezag en wordt gerespecteerd. Bestuurders moeten dienend zijn; het draait immers niet om de bestuurders.

Wilgen weren water

Het water in de Noordwaard staat tegen de wilgen die Fort Steurgat moeten beschermen.

Opnieuw raast morgen een storm over ons land. Deze storm zorgt opnieuw voor hoogwater in de Noordwaard. Maar hoe hoog wordt het morgen, stroomt de drempel over? Al twee maal eerder werd die voorspelling dit jaar gedaan, maar het bleef bij een voorspelling. Tijdens het hoge water vorige week was wel goed te zien hoe de wilgen rond Fort Steurgat het water moeten weren. Langs het Fort is een brede strook wilgen aangeplant die het waterpeil moeten temperen. Vier jaar geleden verscheen daarover een artikel in de Volkskrant.

https://hanviskie.blogspot.nl/2013/01/wilgen-weren-water_6.html?m=0

Grip op water in Altena

Grip op water, wat kunnen we zelf doen om wateroverlast te beperken?

Vanavond mochten we in de Koppelpaarden in Dussen het nieuwe online platform 'Grip op Water' testen. De test verliep nog niet helemaal vlekkeloos, omdat nog niet alle functies werkten. Ook zijn nog niet alle open data op het platform verwerk. Aan de ontwikkeling van een app wordt nog gewerkt. Nu het online platform bijna gereed is, moeten we vooral meer mensen betrekken bij het platform. Doen jullie mee?

http://altena.gripopwater.nu/

Er komt geen geul?

Ook de toer met SRV wagen wordt in de documentaire genoemd; op de foto heemraad Goos den Hartog, Gedeputeerde Josan Meijers en wethouder Teus Kool

Worden we nou een eiland of niet? Gaat de Hoogwatergeul door of niet? Vanavond mag er niet over de hoogwatergeul worden gepraat. Allemaal citaten uit de reportage van radiomaker Jacqueline Maris uit Heesselt. Gisteravond mocht ik samen met Hans Brouwers aanschuiven in de studio in Hilversum voor een uitzending van Reporter Radio over Varik-Heesselt. Boeiend om te doen. Op de slotvraag of de geul er nu wel of niet komt heb ik voorspeld dat de geul er niet komt. De tijd zal het leren of die wens uit komt.

Via de link kan de uitzending worden teruggeluisterd.

https://www.nporadio1.nl/reporter-radio/onderwerpen/440171-inspraak-in-nederland-waterland

Gedoopt in de Woudse Dom

Copie uit het trouwboekje met de datum van de doop van mijn oma Matja

Mijn oma Matje Heijns wordt geboren om 05.00 uur in de ochtend op zaterdag 12 april 1902 in Rijnsaterwoude als eerste dochter van Willem Wijnand Heijns (1869-1947) en Wilhelmina Bergshoeff (1871-1909).  Ze is niet het eerste kindje in het gezin Heijns-Bergshoeff, er zijn al vier jongens: Willem van zeven jaar, Gerrit is vijf jaar, Jan Dirk vier jaar en Teunis is twee. Twee jaar na de geboorte van Matje wordt het gezin uitgebreid met een tweede meisje, Neeltje. Zij wordt geboren in 1904. Dirk Huibert is de jongste van het zevental, hij wordt geboren in 1907 in Alkemade.

Aan de geboorteplaatsen van de kinderen Heijns valt al af te lezen dat het gezin een bijna zwervend bestaan leidt. De oudste zoon Willem wordt in 1895 geboren in Rijnsaterwoude, Gerrit in 1896 in Oudshoorn, net als Jan Dirk in 1898; het gezin woont dan in de Ridderbuurt. Teunis ziet het levenslicht in Loosduinen, hij wordt geboren in 1907 en Matje in Rijnsaterwoude, net als haar enige zus Neeltje in 1904. De wieg van de benjamin van het gezin, Dirk Huibert, staat in 1907 in Alkemade.

Matje Heijns wordt gedoopt in de Woudse Dom in Rijnsaterswoude. De doop werd aangetekend in het trouwboekje van haar ouders, zo weten we dat ze gedoopt is op 21 september 1902 door ds. Plantinga. 

Het interieur van de Woudse Dom, zoals het er waarschijnlijk ten tijde van de doop van mijn oma uitzag

https://woudsedom.wordpress.com/

Een levensverhaal in 3000 blogs!

Een bootje in de Biesbosch

Uit mijn jeugd herinner ik mij een schip met de naam Panta Rhei. De betekenis was destijds onbekend voor mij, maar het gaat om een uitspraak die wordt toegeschreven aan de Griekse filosoof Heraclitus. Het begrip dat wordt vertaald met 'Alles stroomt'. En als ik teruglees in al mijn blogs - vandaag schrijf ik mijn 3.000e! blog - dan is dat begrip zeker van toepassing op al die blogs. Vaak heb ik geschreven over water, over het waterschap of gewoon iets dat me bezig hield in het leven. Mijn werk, mijn familie, erfgoed, politiek. Maar bovenal waren het verhalen, korte verhalen van alledag. Al die 3000 blogs vormen inmiddels een deel van mijn levensverhaal. Ze zijn allemaal nog terug te lezen op deze site. Maar zullen ze digitaal altijd bewaard blijven? 

Wie nieuwsgierig is naar eerdere blogs; op 22 april 2009 schreef ik mijn 1.000e blog. En op 11 oktober 2013 mijn 2.000e blog. Die laatste ging over schrijven als mijn grootste vreugde. Waarom? Gewoon, omdat het heerlijk is om aan het einde van de dag je gedachten op papier (blog) te zetten en zo te ordenen.


1.000e blog

2.000e blog

Dite van Vianen viert Valentijnsdag met bijzonder huwelijk

BABS Dite van Vianen-van Alten gaat na 27 jaar en 1.400 huwelijken als trouwambtenaar met pensioen vanwege het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd op 14 februari 2018. Deze periode in mijn leven als 'de trouwmevrouw' wil ze op een mooie manier afsluiten. Daarom organiseert ze op Valentijnsdag 2018 een 'bevestiging van trouw' of een huwelijk (onder voorwaarden) in haar woonboerderij Hoeve Johannes aan de Korn in Dussen. "Ik zou het extra bijzonder vinden als ik de trouwbevestiging kan doen van een bruidspaar, dat ik in de afgelopen 27 jaar getrouwd heb". 

Ben je geïnteresseerd of heb je een vraag hierover, neem dan voor 25 januari contact op via familievanvianen@kpnplanet.nl. Laten we er samen een prachtige happening van maken; een dag om nooit te vergeten!

Biesboschschilder Ad Dubbeldam exposeert in Gorinchem

Schilderij van de Jannezandbrug van Ad Dubbeldam

In het gemeentehuis van Gorinchem is van 18 januari tot en met 13 april het werk van biesboschschilder Ad Dubbeldam (1948-2016) uit Hank te zien. In de expositie is een overzicht van zijn tekeningen, beelden en werken in gemengde techniek te zien. Ad Dubbeldam werd geboren in Gorinchem en verhuisde in de jaren zeventig naar Hank waar hij zijn atelier had. Dubbeldam liet zich graag inspireren door de Biesbosch; dat had hij gemeen met Biesboschschilder Teus Verhoeven die in februari exposeert in het Biesbosch Museumeiland. Ze trokken vaak samen de Biesbosch in om de natuur te schilderen. Zelf leerde ik Ad kennen toen hij deelnam aan het eerste Liniepadfestival, hij hield toen een expositie in een bunker langs het Liniepad.

Tijdens zijn kunstproject op het Liniepadfestival deelde Ad Dubbeldam flesjes water uit

De expositie van Ad Dubbeldam wordt 18 januari om 19.30 uur geopend door beeldend kunstenaar Marc Bijl. De expositie is te zien tijdens de openingsuren van het gemeentehuis in Gorinchem.

 http://www.kunstgalerijdubbeldam.nl/index.htm

http://hanviskie.blogspot.nl/2018/01/eerbetoon-aan-biesboschschilder-teus.html

Integriteitscode van Waterschap Rivierenland

Een boeket als bedankje, mag dat volgens de integriteitscode?

Een politiek ambtsdrager accepteert geen geschenken, faciliteiten of diensten indien zijn onafhankelijke positie hierdoor kan worden beïnvloed.  

Vandaag les gehad over ethiek en integriteit. En als examenopdracht meegekregen om eens kritisch te kijken naar de integriteitscode van onze eigen organisatie en wat daar aan verbeterd kan worden. Bovenstaande zinsnede komt uit de integriteitscode voor politieke ambtsdragers van Waterschap Rivierenland. Maar wie kritisch leest, ontdekt al snel dat deze regel allesbehalve helder is. Want als ik een geschenk ontvang en vervolgens zeg dat mijn onafhankelijke positie daardoor niet wordt beïnvloed, dan houd ik me keurig aan de regels? En kan zo onbeperkt geschenken aannemen? Maar misschien lees ik het niet goed. Waterschap Rivierenland heeft ook een integriteitscode voor haar eigen medewerkers. Ook die ga ik kritisch lezen en vergelijken met de integriteitscode voor politieke ambtsdragers. 

https://www.waterschaprivierenland.nl/search?query=integriteit&sort=

Plannen nevengeul Varik Heesselt op radio 1

Het werk in de Heesseltse uiterwaarden

In het in 2015 aangenomen Deltaprogramma om ons land tot 2100 tegen het wassende water te beschermen, is de Hoogwatergeul bij Varik en Heesselt een belangrijk en prestigieus project. Het definitieve besluit of de geul wordt gerealiseerd, neemt minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat eind april. Op 21 december koos de gemeenteraad van Neerijnen unaniem voor een alternatief, nl dijkverzwaring met binnen- en buitendijkse maatregelen.

Maar is de Hoogwatergeul, waardoor de twee dorpen Varik en Heesselt op een eiland komen te liggen nu voorgoed van de baan? Eind januari moet de Stuurgroep waarin naast de gemeente ook het Waterschap, de Provincie en het Ministerie een stem hebben, een advies formuleren aan de minister. Het Waterschap heeft haar voorkeur uitgesproken voor dijvkerzwaring. De minister zal dan, waarschijnlijk in nauw overleg met Deltacommissaris Wim Kuijken, een definitief besluit nemen of de geul er komt. Met andere woorden: het kan nog alle kanten op. 

Daarnaast rijst de vraag of bij de besluitvorming rekening wordt gehouden met andere projecten. Op dit moment worden de Heesseltse Uiterwaarden opnieuw ingericht hetgeen tot minstens vijf centimeter waterverlaging leidt en ook werd afgelopen zomer in de Stiftsche Uiterwaarden druk gekapt. Alles in het kader van Ruimte voor de Rivier. En wordt gekeken naar wat wellicht aan de zuidkant van de Waal gaat gebeuren of stroomopwaarts tot in Duitsland? Kortom, genoeg kwesties om over door te praten. Dat gebeurt op zondag 14 januari in Reporter Radio op radio 1 om 19.00 uur. 

Jacqueline Maris die zelf in Heesselt woont, volgde afgelopen jaren het proces van inspraak en besluitvorming omtrent de Hoogwatergeul. In Reporter Radio zijn haar reportages te horen. Te gast in de studio zijn Hans Brouwer van Rijkswaterstaat die woordvoerder is namens alle deelnemende overheden en Hannie Visser-Kieboom (CDA) die deel uitmaakt van het algemeen bestuur van waterschap Rivierenland. Zij zullen reageren op het verslag uit de regio. 

Reporter Radio, zondagavond 14 januari, radio 1, 19.00 uur. (Of terug te luisteren via Uitzending Gemist.)

Zondagse kerkverhalen in Giessen

Adri Hogerhorst liet zich inspireren door oude foto's waarop te zien is dat het kerkje in het water staat

Het kerkje door water omspoeld, de foto dateert van 1970 (WAA90520 Streekarchief)

Ondanks het hoge water dezer dagen heeft het Hervormde kerkje in Giessen nog altijd droge voeten. Tot twintig jaar geleden was dat wel anders. Toen lag het kerkje nog buitendijks, te midden van de Wielerwaard. De oorsprong van het kerkje gaat terug tot de 11e eeuw en kent een bewogen geschie­denis. Een bouw geschiedenis die ten nauwste samen geweven moet zijn met de kracht van de waterwolf, die tot het eind van de twintigste eeuw bij herhaling zijn begerige klauwen naar het Godshuis uitstrekte. Aan de watersnoden kwam pas een einde in 1997 toen een nieuwe winterdijk werd aangelegd om de Wielerwaard. Het moet één van de laatste bedijkingen geweest zijn, anno 2018 zou de rivier hier de ruimte hebben gekregen tegenover het ontpolderde Munnikenland.

Opnieuw een schilderij van Adri Hogerhorst, nu geschilderd vanaf de zijde van het kerkhof.

Stroomsnelheidsmeters in de Noordwaard

Het vlot waarmee de duikers de meter hebben geplaatst

Rijkswaterstaat heeft vrijdagmorgen in het doorstroomgebied van de Noordwaard vier stroomsnelheidsmeters geplaatst. De meters zijn geplaatst bij de instroomopeningen bij de vier bruggen in de Bandijk. Reden voor plaatsing is het verwachte hoog water; komende woensdag wordt de hoogste waterstand verwacht en zal voor de eerste keer sinds 2015 de drempel langs de Merwede overstromen. De verwachting was dat de drempel woensdag (3 januari) al zou overstromen, maar het water steeg minder snel dan verwacht. De drempel overstroomt bij een waterstand van 2 meter NAP. Wel liep de Noordwaard vol vanuit de Maaszijde vanwege de storm die over het land raasde en het water opstuwde vanuit zee. Wegen achter in de Biesbosch liepen wel onder water. De meeste grazers in de Biesbosch zijn naar hoogwaterplaatsen gebracht zoals bij waterwinbedrijf Evides.

De stroomsnelheidsmeter

De stroomsnelheidsmeters kunnen een maand lang gegevens meten, zo vertelt Kees Voogt van Rijkswaterstaat. “We willen graag weten hoe snel het water naar binnenstroomt. Daar zijn natuurlijk wel berekeningen van gemaakt, maar met deze gegevens kunnen we zien of onze rekenmodellen kloppen”. In de doorstroomopeningen bij de bruggen zijn de ankers al eerder aangebracht en konden de snelheidsmeters vrijdagmorgen eenvoudig geplaatst worden door twee duikers van het bedrijf Maksor.

De duikers gaan het water op om de meter te plaatsen

De Verhalen van Altena

Zonder erfgoed zijn we spoorloos. Verleden geeft relief aan het heden en zet de weg uit naar de toekomst. Erfgoed laat zien waar je vandaan komt en wie je bent. Zomaar enkele zinnen die in de twitter bio van @Erfgoedaltena staan. En waar vinden we dat erfgoed en al die Verhalen van Altena terug? In die mooie bibliotheek in de Werf in Woudrichem. Want daar is sinds kort een echte Altena bibliotheek ingericht. Het idee voor zo'n bibliotheek kwam onze streekhistoricus Cees de Gast uit Meeuwen. Bij de presentatie van deel 26 van de Historische Reeks riep hij op de inrichting van zo'n bibliotheek. Bibliotheek Cultuurpunt Altena pikte het idee op en thans kun je de Verhalen van Altena terugvinden in de Werf! Ga kijken en lees de Verhalen van Altena, de koffie is gratis in de Werf! 

http://hanviskie.blogspot.nl/2017/11/altena-bibliotheek-in-de-werf.html

De trieste vierde verjaardag van mijn vader

Het opschrijfboekje van mijn opa

Mijn oma Matje Heins werd 37 jaar en 9 maanden. Zij overleed op 6 januari 1940, drie dagen na de vierde verjaardag van mijn eigen vader. Die vierde verjaardag van mijn eigen vader was een trieste dag voor de familie Kieboom; op 2 januari was mijn oma onwel geworden en op 3 januari werd zij vanuit Blaton in Belgie naar het ziekenhuis in Dordrecht vervoerd. Mijn eigen vader mocht zo als jochie samen met zijn zusje Bets op zijn vierde verjaardag mee in de ziekenwagen naar Dordrecht. Dus geen cadeautjes en ook geen kinderfeestje voor mijn vader. Mijn opa heeft die trieste gebeurtenissen allemaal zelf opgetekend in een opschrijfboekje dat thans in het bezit is van mijn neef Gerrit Kieboom.