Waterschap in Wijk en Aalburg

Graffiti bij Kromme Nol waterkering

De commissie Waterkeringen vergadert woensdag 12 juni in Wijk en Aalburg. Reden voor het bezoek op locatie is het bezoek aan de Kromme Nol waterkering. En dan kun je maar beter direct op locatie vergaderen, waarschijnlijk in d'Alburcht.

Gemeenschappelijke regelingen

Molens in de Kinderdijk

De democratische controle bij gemeenschappelijke regelingen is voor iedere overheid een serieus probleem. Zo ook bij Waterschap Rivierenland. Vanmiddag tijdens de AB vergadering liep de discussie hoog op. Eerst over BSR, de gemeenschappelijke regeling voor de inning van de waterschapsheffingen. In de bestuursrapportage van september werd nog geen melding gemaakt van het bedrag aan oninbare heffingen van vier miljoen euro en verwachtte men een overschot op de jaarrekening van 3,5 miljoen. Na het 'lijk' van de BSR was dat overschot snel verdampt. De kritiek tijdens de AB vergadering spitste zich toe op te late informatie van de heemraad van deze tegenvaller. Bovendien is ook nog eens halverwege 2012 de bestuurder van BSR naar huisgestuurd; kosten 1 miljoen euro.

Na de BSR kwam Aquon aan de orde, het gemeenschappelijke laboratorium van een aantal waterschappen. Ooit besloot Waterschap Rivierenland in al haar wijsheid een eigen laboratorium te bouwen naast haar kantoor in Tiel. Al eerder besprak het bestuur de verliezen van het laboratorium, maar de gifbeker is nog niet helemaal leeg. Opnieuw moet er 635.000 euro extra worden bijgepast en de verwachting is dat het nog zeker tot 2016 alvorens de rode cijfers zijn weggewerkt. Als ze ooit nog weggewerkt worden. 

Dan zijn er nog financiele tekorten bij het Waterschapshuis, Tax-1 en SNB. En hoe zat het ook al weer bij de stichting die de molens aan de Kinderdijk beheerde? Ook bijna failliet. Kortom de financiele controle faalt aan alle kanten.

Arnold en Melanie Geesteranus

Geschiedenis is altijd boeiend, helemaal als heden en verleden elkaar ontmoeten. Dat gebeurde 11 april 2013 bij het startschot voor de vergraving van Munnikenland. Minister Melanie Schultz van Haegen- Geesteranus mocht het startschot geven, en laat nu een voorouder van haar ooit gevangen hebben gezeten op slot Loevestein. In dezelfde tijd als Hugo de Groot!

Minister Melanie geeft het startschot in Munnikenland

 

Behalve Hugo de Groot zat op Loevestein nog gevangen Arnold Geesteranus. Deze was eens verloofd met Suzanna van Oostdijk, een meisje uit den Briel. Maar reeds acht jaar voor zijn gevangenneming had hij het meisje haar jawoord teruggegeven, omdat hij zelf het leven van een opgejaagd banneling en onderduiker ging leiden. En toen hij op Loevestein terecht kwam wist Geesteranus, dat er één mens op de wereld was die Suzanna's hulp en bijstand nog harder nodig had: haar hulpeloze moeder. Daarom schreef hij haar niet en droeg hij in eenzaamheid zijn lot, dat dikwijls moeilijker was dan dat van de andere gevangenen, die hun vrouwen en kinderen bij zich hadden. Arnoldus Geesteranus had geen andere aanspraak dan zijn vader, een predikant uit Gorkum, die hem eens in de maand mocht bezoeken.

Geeraert Brandt dichtte over Arnoldus Geesteranus.

Gij liet uw lieve .bruid en 't aards gemak om God:

zij trouwd' u toen gij treurd' op 't Loevesteinse slot.

Zo vondt gij 't zoet bij 't zuur, eer Hollands vrijheid keerde

en uwe gulden ·tong den Haag zijn plichten leerde.

Fietsen langs erfgoed

De betonnen schuilplaats uit 1916 bij de Wilhelminasluis

Terwijl de zonkracht overuren maakten, mocht ik woensdagmiddag langs schuilplaatsen uit de Eerste Wereldoorlog fietsen. Vanaf Woudrichem staken we over naar Munnikenland en fietsen vervolgens over de dijk tussen Loevestein en Brakel op zoek naar schuilplaats nummer zes in de uiterwaarden. De dijk verdwijnt straks en ook de schuilplaats moet verplaatst worden, hoe het eruit gaat zien is nog niet helemaal duidelijk. Vervolgens ging  de route verder langs de nieuwedijk, waar maar liefst drie schuilplaatsen te zien zijn. Ergens bij de Poederoijense hoek moet nog een schuilplaats liggen, waarschijnlijk in de dijk of onder het asfalt. Bij de Wilhelminasluis ligt een betonnen schuilplaats op het terrein van Domeinen. Deze is door Arie Schouten gered van de ondergang, bij de aanpassing van de weg en de nieuwe brug over de sluis zo'n jaar of tien geleden, werd hij opgegraven. In Giessen liggen twee schuilplaatsen begraven in tuinen langs de dijk. Ook aan de Giessense steeg moet ergens nog een schuilplaats in de grond liggen. In Uitwijk ligt een schuilplaats gewoon bovengronds in een tuin, mooi begroeid met groen. En dan natuurlijk de schuilplaats op de Motte in Almkerk met dat prachtige deurtje. Al dat erfgoed moet straks een plek krijgen in een fietsroute, die moet in 2016 klaar zijn. 

Maaswater wijkt voor dokter Tinus

Maaswater in de Landpoortstraat

Onlangs werd een vaas met water uit de Afgedamde Maas voor het brocante winkeltje "Oude Liefde" geplaatst. Dokter Tinus heeft een heel stuk Hoogstraat nodig als decor voor haar televisieopnamen. De vaas is te kwetsbaar om er steeds me heen en weer te sjouwen. Daarom is ervoor gekozen dat de Vaas een nieuwe plaats heeft gekregen. De vaas staat nu in de stille Landpoortstraat in de vesting Woudrichem. Hij is gemakkelijk te vinden, midden in het kleine voortuintje van nr. 29.

Nog steeds kunnen er wensen over uitgesproken worden en opgetekend in het schriftje. Op de Dag van de Stilte, op 28 oktober zal dit verrijkte water worden terug gegoten in de Maas bij Woudrichem. Haar heilzame werking zal dan door de rivier, naar zee uitgebreid worden.

Willemsoord Den Helder (2)

overgrootvader Leendert Kieboom

Wijnand Kieboom, broer van mijn vader

Jan Willem-Kieboom

Bij het bezoek aan Willemsoord heb ik mijn ogen uitgekeken. Uiteraard naar de bootjes en schepen; als schipperskind blijft dat toch altijd trekken. Maar ook naar het uitgestrekte complex en de vele markante gebouwen. Prachtig gerestaureerd en nu veelal met nieuwe gebruikers. Zo krijgt industrieel erfgoed een mooie nieuwe bestemming. Overigens vroeg ik me tijdens de rondwandeling op het complex af of mijn vader, die ook bij de marine diende, ook in Den Helder was gelegerd. En zou hij daar ook hebben rondgelopen? Ook mijn overgrootvader diende bij de marine. Toch maar eens navragen bij mijn moeder.

Het marine opleidingscomplex op Willemsoord

Willemsoord in Den Helder

De haven bij Willemsoord

Vandaag heb ik een bezoek gebracht aan Willemsoord in Den Helder; de marine scheepswerf waar ook het marine opleidingscentrum is te vinden. We waren te gast bij Paul Schaap in het Schipperscafé voor een bijeenkomst van  weekblad Schuttevaer. Uiteraard voor een ontmoeting met de vaste medewerkers, maar ook de correspondenten van de krant. Zo ontmoette ik daar ineens Bart Verkade, sinds kort columnist van zeer lezenswaardige artikelen in de Schuttevaer. Uiteraard volgde een rondleiding over het uitgestrekte marinecomplex langs de vele bootjes en schepen. Daarna volgde de presentatie van de nieuwe Schuttevaer; op tab-loid formaat en met een nieuwe vormgeving. 

http://www.schuttevaer.nl/nieuws/actueel/nid18921-schuttevaer-naar-handzaam-formaat.html

Zuinig op onze erfgoed

De betonnen schuilplaatsen in Munnikenland en bij de batterij van Brakel

Bij het startschot van de vergraving van Munnikenland viel mijn oog op één van de betonnen schuilplaatsen uit de Eerste Wereldoorlog langs de Nieuwendijk bij Brakel. Ze vormen onderdeel van de Altena linie die liep vanaf fort Vuren via Brakel naar Giessen en fort Steurgat. Op 24 april is een fietstocht gepland langs de bunkers; binnen Erfgoed Altena zijn we druk doende om een route uit te zetten langs de loopgravenlinie en de markante historie uit deze vergeten oorlog te doen herleven.

Munnikenmijmering

We leven in dit mooie land
in feite boven onze stand
want onder NAP
Het water dreigt voortduren, maar
we denken zelden aan gevaar;
we zitten er niet mee.

En daarom laat het water ons soms boeten
voor onze argeloze hoogmoedswaan
Dan krijgt het hele land weer natte voeten
en leggen we gauw wat dijkjes aan ,
zoals de monnik eerder heeft gedaan.

Dijkgraaf Roelof Bleker en burgemeester Albert van den Bosch op slot Loevestein

Meer dijkjes zijn niet meer genoeg
omdat het water ruimte vroeg
voor sneep en krabbenscheer.
en water heeft het laatste woord;
het wordt op Loevestein gehoord
en klinkt in Brakel weer.

Munnikenmijmering (2)

Dus schuift men daar met water, zand en akker.
Natuur viert met cultuur een stemmig feest
De Waalwijk wijkt, een nieuwe dijk wordt Wakker,
nog nooit is 't hier zo Waardenvol geweest;
hier voelen wij opnieuw des monniks geest.

Maar tijdens al dit feestrumoer
zien wij een daar geboren boer
verstrikt in mijmerij
omdat hij land waarvan hij leeft
weer aan het woeste water geeft
hij kan er niet meer bij

Ja, tegen wil en dank zal hij wel moeten
Hij zal zijn lot gelaten ondergaan.
Niet langer zal hij in de aarde wroeten,
zijn hand niet aan de ploeg meer slaan.
Van beide wangen drupt een traan.

Wilbert Friederichs
Voorgelezen tijden startschot vergraving Munnikenland op 11 april 2013

Ondertekening overeenkomst beheer Munnikenland met links boer Henk Kolbach en rechts heemraad Rene Cruijsen

Ger de Vrieze

De dijk tussen Brakel en Loevestein die straks wordt afgegraven

Dijkgraaf Roelof Bleker bedankte tijdens het startschot van de vergraving van Munnikenland met name Ger de Vrieze. Helaas kon hij niet aanwezig zijn omdat hij ernstig ziek is. Zelf herinner ik me Ger de Vrieze vooral als een bevlogen dijkenbouwer. Tijdens de Brabantse waterschapsdag vorig jaar stak hij bij de Nieuwendijk bij het bedrijf Dunea in Brakel een gloedvol betoog af over de historie van het gebied en het lezen van het landschap. Ook eerder ontmoette ik hem in huis Brakel; bij één van de allereerste presentaties van de plannen van Munnikenland met heemraad Rene Cruijsen. Dat verliep niet vlekkeloos, Ger de Vrieze schoot de heemraad te hulp toen de vragen vanuit de zaal wel heel moeilijk werden. Jammer, dat hij juist nu moest ontbreken.

De Wakkere dijk van Poorter

Het was uiteraard niet alleen koek en ei tijdens de bijeenkomst voor het startschot van de vergraving van Munnikenland. R. Poorter, die tot aan de Raad van State bezwaar maakte tegen de plannen, was ook uitgenodigd voor het officiele moment. Uiteraard herhaalde hij zijn eerder kritiek. De waterstandsverlaging van 11 cm. noemde hij een aanfluiting. Wel leeft zijn idee voor de naamgeving van de 'Wakkere dijk' straks voort. Lang heb ik me afgevraagd waar die naam toch vandaan komt. Maar het is eigenlijk zo simpel. De 'wakkere' dijk is het tegengestelde van een slaperdijk. De huidige Nieuwendijk in het gebied, aangelegd in 1478 is sinds de aanleg van de deltadijk tussen Brakel en Slot Loevestein een slaperdijk. Straks wordt de delta dijk  afgegraven en wordt een nieuwe dijk aangelegd, de 'wakkere' dijk.

Dijkgraaf Bleker mag een handje helpen bij de vergraving van Munnikenland

Dijkgraaf Roelof Bleker legde in zijn toespraak ook de nadruk op de wakkere dijk. Een dijk die nooit slaapt en onze jarenlange beelden van dijken compleet zal veranderen. Want vee en bomen waren op een dijk altijd taboe; op de wakkere dijk mag het straks wel. De dijk wordt aangelegd als een soort tribune. Ook bij fort Steurgat in Werkendam wordt een nieuwe generatie dijk aangelegd; een zogenaamde groene kering, waarbij een wilgenveld dienst doet als golfbreker. In Streefkerk worden plannen gemaakt voor een klimaatdijk.

Met de minister op de fiets

Dijkgraaf Roelof Bleker en minister Schultz van Haegen

"Een kwartiertje fietsen en je bent de Haagse werkelijkheid vergeten", zo vertelde minister Melanie Schultz van Haegen-Maas Geesteranus vandaag bij de start van de vergraving van Munnikenland. In haar toespraak haalde ze de geschiedenis van het gebied aan en sprak over de monniken die in het gebied de eerste dijken en polders aanlegden. Ze bleven niet voor eeuwig, maar hun naam is wel voor altijd verbonden aan het gebied vanwege de naam van de polder. Thans wordt opnieuw gewerkt in de polder, dijken worden afgegraven, maar er wordt ook een nieuwe dijk gebouwd. 'We bouwen zo voort op het werk van onze voorouders. Nederland is nooit af. Maar we kunnen niet eeuwig blijven vechten tegen water, we moeten juist leren leven met water. Met de wakkere dijk wordt een nieuwe generatie dijken aangelegd. Een rivierdijk van de toekomst, want werken met water houdt nooit op".

Waar bllijft de tijd?

Dorine wordt 11 april alweer 33 jaar

Morgen wordt een bijzondere dag. Op 11 april wordt mijn oudste dochter Dorine al weer 33 jaar. Terwijl ik mezelf nog niet oud vind, lijkt het alsof dat mijn dochter wel zo is. Haar geboorte in het Beatrixziekenhuis was een bijzonder moment in mijn leven. Met haar 33 jaren is ze net zo oud, als Beatrix Koningin was. 

Een ander bijzonder moment morgen is de officiele openingshandeling van de vergraving van Munnikenland. Volgens de uitnodiging gaan we fietsen met minister Melanie Schultz van Haegen. Ik hoop er morgen alles over te vertellen.

Starthandeling Munnikenland

De wakkere dijk

Hoewel er al volop gewerkt wordt in Munnikenland is de officiële starthandeling op donderdag 11 april. We worden die ochtend om 09.30 uur op slot Loevestein verwacht, vandaar fietsen we naar waterleidingbedrijf Dunea bij pompstation Brakel. Daar mag minister Melanie Schultz van Haegen-Maas Geesteranus om 10.30 uur het startschot geven. Waterschap Rivierenland heeft de leiding bij de uitvoering van deze ruimte voor de riviermaatregel. In april is begonnen met het graven van geulen in de Brakelse Benedenwaarden en de aanleg van de Wakkere dijk.

Toekomstig beheer in de Noordwaard

Ad van Hees en Jan van Asseldonk ondertekenen de intentie overeenkomst

Staatsbosbeheer en de  Vereniging Gebruik en Beheer Noordwaard  (VGBN) streven er in de toekomst naar het beheer van de natte laag bekade polders en het intergetijdengebied in het doorstroomgebied Noordwaard uit te voeren. Afgelopen woensdag tekenden de partijen hiervoor een intentieovereenkomst. Staatsbosbeheer blijft eindverantwoordelijk voor de natuur- en waterstaatsdoelen. De VGBN gaat aan de slag met uitvoerende beheerwerkzaamheden. De wijze waarop deze samenwerking vorm krijgt wordt uitgewerkt in een beheerplan.

Realisatie doorstroomgebied

Met de herinrichting van de Noordwaard in het kader van Ruimte voor de Rivier wordt een doorstroomgebied gerealiseerd.  Het rivierengebied wordt beschermd tegen overstromingen en  levert tevens een bijdrage aan de ruimtelijke kwaliteit van het rivierengebied. Het doorstroomgebied blijft in eigendom van Rijkswaterstaat maar het beheer wordt uitbesteed. Voor het gehele Ruimte voor Riviergebied stelt Rijkswaterstaat dan ook een inrichtingsplan op. Natuurontwikkeling in combinatie met doorstoomcapaciteit in de winter is hierbij leidend.

Waterveiligheidsdoelstelling

Staatsbosbeheer is eigenaar en beheerder van de aangrenzende – en functioneel met de Noordwaard verweven – gebieden zoals de Biesbosch en de Kleine Noordwaard. Op grond van de basisovereenkomst tussen het Rijk en Staatsbosbeheer van 19 december 2011 is Staatsbosbeheer de beoogd beheerder van dit doorstroomgebied. Ad van Hees, districtshoofd Benedenrivieren: ‘‘Middels deze overeenkomst wordt Staatsbosbeheer verantwoordelijk om in het doorstroomgebied de noodzakelijke waterveiligheidsdoestelling blijvend te realiseren. Dat is een mooie uitdaging! We zijn blij met deze mogelijke samenwerking met de VGBN. Als Staatsbosbeheer werken wij graag samen met lokale partners doordat het gebied grote betekenis voor ze heeft.’’ 

Agrarische bedrijfsvoering

Ook Jan van Asseldonk, voorzitter van de VGBN sprak zijn enthousiasme uit over deze intentieovereenkomst. ‘’Als vereniging van agrariërs in de Noordwaard zetten we ons in voor een gezonde agrarische bedrijfsvoering. Als onderdeel van deze bedrijfsvoering zien we de mogelijkheid  om met seizoensbegrazing en maaibeheer bij te dragen aan het beheer van het doorstroomgebied.’’

psalm 8

 

1 Voor de koorleider. Op de wijs van De Gatitische. Een psalm van David.

2 HEER, onze Heer,

hoe machtig is uw naam

op heel de aarde.

U die aan de hemel uw luister toont –

3 met de stemmen van kinderen en zuigelingen

bouwt u een macht op tegen uw vijanden

om hun wraak en verzet te breken.

4 Zie ik de hemel, het werk van uw vingers,

de maan en de sterren door u daar bevestigd,

5 wat is dan de sterveling dat u aan hem denkt,

het mensenkind dat u naar hem omziet?

6 U hebt hem bijna een god gemaakt,

hem gekroond met glans en glorie,

7 hem toevertrouwd het werk van uw handen

en alles aan zijn voeten gelegd:

8 schapen, geiten, al het vee,

en ook de dieren van het veld,

9 de vogels aan de hemel, de vissen in de zee

en alles wat trekt over de wegen der zeeën.

10 HEER, onze Heer,

hoe machtig is uw naam

op heel de aarde.

Verkleurd

Deze week een kijkje genomen bij de breibunker langs het Liniepad. De zon heeft goed zijn best gedaan, het bunkerjasje is aardig verkleurd!